Tuje nie są drzewami, więc zdawać by się mogło, że można dowolnie je przycinać i wycinać, jednak nie jest to prawda. O ile przycinanie i utrzymywanie żywotników na pożądanym poziomie wzrostu jest dozwolone, to jednak ich wycinanie w pewnym momencie już nie. W chwili, gdy obwód pnia tui osiągnie w przyziemiu 50 cm, konieczna jest zgoda na wycięcie krzewu.

Przycinanie i wycinanie tuj – to musisz wiedzieć

Przycinanie tuj jest zabiegiem niemalże koniecznym w przypadku chęci posiadania gęstego, bujnego żywopłotu. Oczekując wniosków o zgodę na coroczne przycinanie pędów, urzędnicy sami na siebie sprowadziliby koszmar przyjmowania i rozpatrywania niepojętej liczby podań – tuje są naprawdę popularnym w Polsce krzewem. Jednak wycinanie tuj bez zezwolenia nie jest już tak oczywiste i nie zależy od wysokości krzewu, lecz od objętości jego pnia. W naszym kraju obowiązuje przepis mówiący o tym, że drzewa, których obwód na wysokości 5 cm od ziemi przekracza 50 cm, można wycinać jedynie uprzednio uzyskawszy zgodę urzędu miasta lub gminy. Tuje, choć są krzewami, są w tym przypadku traktowane jak drzewa.

Przycinanie tuj

Przycinanie tuj jest zabiegiem niewymagającym żadnych pozwoleń, a bardzo zalecanym dla tuj, zwłaszcza odmiany Brabant. Regularne ścinanie pędów raz do roku – najlepiej wiosną – powoduje u rośliny szybszy rozrost wszerz.

Rodzaj tui a sposoby przycinania

Czy od rodzaju tui zależy sposób jej przycinania? Może, ale nie musi. Tuje, które najczęściej formowane są w żywopłoty, to Brabanty. Ich pokrycie przez wielu właścicielu ogrodów jest chętnie formowane na płasko i gęsto, by utworzyć nieprzepuszczalny dla oka szpaler żywopłotu. Tuje szmaragdowe również można przycinać, ale nie jest to konieczne. Ostatnio w Polsce modne stało się formowanie spiralnych figur z posiadanych drzewek. W przypadku chęci osiągnięcia takiego efektu, polecamy jednak Szmaragd – jest to tuja z natury bardziej stożkowata niż Brabant, w związku z czym można osiągnąć spiralny efekt mniejszym nakładem pracy.

Przycinanie czubków tui

Przycinanie czubków tuj nie jest zabiegiem koniecznym ani zalecanym w przypadku chęci osiągnięcia zagęszczenia lub szybszego wzrostu żywotnika. Zwykliśmy doradzać naszym klientom, żeby ścinali czubki swoich krzewów dopiero wtedy, kiedy uznają, że osiągnęły one oczekiwaną wysokość. Przycięcie czubka tui nie spowolni jej wzrostu, jednak także go nie przyspieszy. Taki zabieg nie ma zatem żadnego uzasadnienia pielęgnacyjnego.

Kształtowanie tui

Kształtowanie tuj jest możliwe i popularne w Polsce. Nasi klienci często decydują się na tuje z zamiarem utworzenia z nich żywopłotu o w miarę gładkiej formie. W takim przypadku konieczne jest regularne docinanie niesfornych pędów, które wymykają się ze szpaleru. Tuje można jednak formować wg własnych upodobań – równie dobrze wyglądają w stożkach, kulach czy sprężynach.

Jak zagęścić tuje

Zagęszczanie tuj nie jest częstą kwestią poruszaną przez naszych klientów. Wynika to prawdopodobnie z tego, że rośliny te zazwyczaj nie potrzebują zagęszczania. Brabantom przycinanie, które jest niezbędne przy chęci utrzymania idealnego żywopłotu, zapewnia odpowiedni rozrost pędów. W przypadku, gdy chcielibyśmy pobudzić do zagęszczenia gałązki Szmaragdów czy Danic, zalecamy również je lekko przyciąć. Nie miałoby to być przycinanie redukujące obfitość krzewu, a jedynie lekkie pobudzenie go do rozrostu.
Warto pamiętać, że tuje rosną bujnie i gęsto wtedy, gdy otrzymują odpowiednią ilość wody oraz nawozu.

Czy można wycinać tuje?

Tuje są krzewami, dlatego zasadniczo na ich usunięcie pozwolenie nie jest konieczne jeśli zajmowana przez nie powierzchnia jest mniejsza niż 25m². Tuje jednak, po osiągnięciu odpowiednich rozmiarów, traktowane są jak drzewa, dlatego na ich wycięcie konieczna jest zgoda lub złożenie zgłoszenia zamiaru wycięcia krzewu.

Jak wyciąć tuje z korzeniami

Tuje są roślinami bardzo łatwymi do usunięcia, ponieważ ich system korzeniowy nie rozrasta się masywnie. W większości przypadków wystarczy łopata, okopanie rośliny i wyciągnięcie jej z gruntu po wcześniejszym lekkim rozchwianiu.
W przypadku chęci usunięcia większego krzewu z zamiarem jego całkowitej utylizacji, najłatwiej jest ściąć drzewko, a następnie wykopać pieniek i bryłę korzeniową. Usuwanie pniaka z korzeniami należy rozpocząć od odpowiedniego nawilżenia gruntu. Gdy ziemia zmięknie, łatwiej jest wykopać z gruntu system korzeniowy żywotnika.

Pozwolenie na wycięcie tui – czy jest potrzebne?

Pozwolenie na wycięcie tui jest potrzebne wtedy, gdy roślina rozrośnie się do wymiarów 25m² lub obwód jej pnia na wysokości 5 cm nad ziemią wyniesie więcej niż 50 cm. Pozwolenie na wycięcie drzewa nie jest jednak tym samym, co zgłoszenie zamiaru wycięcia drzewa. Przed rozpoczęciem zabiegu wycinania tui, warto dowiedzieć się w odpowiednim urzędzie, jakie przepisy obowiązują w danym przypadku. Posesje osób fizycznych objęte są innymi przepisami, niż działki komercyjne lub publiczne. W przypadku tych pierwszych konieczne jest zgłoszenie zawiadomienia o zamiarze usunięcia żywotnika; w przypadku tych drugich, konieczne jest wystąpienie o zgodę na usunięcie drzewa. Najbezpieczniejszym zabiegiem jest kontakt z odpowiednim urzędem – miasta lub gminy. W przypadku posiadania nieruchomości z wpisem do rejestru zabytków, pozwolenie wydać może jedynie odpowiedni urząd ochrony zabytków.

Przesadzanie tui

Przesadzanie tuj jest tym łatwiejsze, im mniejsza jest roślina. Nie jest jednak wykluczona zmiana miejsca dla większych żywotników, których mocną stroną niezaprzeczalnie jest to, że starsze rośliny są silniejsze, często bardziej odporne na urazy mechaniczne czy trudne warunki pogodowe. Tuje dorastają jednak do wysokości drzew, zatem przesadzanie wieloletnich krzewów może okazać się niewykonalne. W naszej szkółce proponujemy Państwu zakup nawet 2-metrowych żywotników, co naszym zdaniem jest już prawie maksymalną wielkością rośliny kwalifikującej się (pod względem fizycznym) do przesadzenia.

Jak wykopać tuje z korzeniami

Tuje, które z natury nie posiadają bogatej bryły korzeniowej, są łatwymi krzewami do usunięcia. W przypadku małych krzewów wystarczy jedynie rozkopać ziemię, z której wyrasta pień, aby z łatwością wydobyć roślinę z gruntu.
Usuwanie większych tuj z korzeniami należy rozpocząć od odpowiedniego nawilżenia gruntu pod rośliną. Gdy ziemia zmięknie, należy wykonać oznaczenia nacięciami łopaty w odpowiedniej odległości od pnia w taki sposób, aby mieć pewność, że nie uszkodzi się bryły korzeniowej. Lepiej zachować bezpieczną odległość i wyjąć tuję z nadmiarem ziemi, niż ryzykować uszkodzenie korzeni. Oznaczanie ziemi powinno się wykonywać delikatnie, powoli, coraz głębiej wpychając łopatę do ziemi. Jeśli natrafią Państwo na opór, może oznaczać to, że bryła korzeniowa znajduje się w tym miejscu – należy wtedy powiększyć okrąg nacięcia. Gdy krzew będzie już okopany w ten sposób, należy delikatnie wyjąć go z gruntu i przesadzić w odpowiednie miejsce. Jeśli zamierzają Państwo przewozić tuję, doradzamy zabezpieczyć korzenie workiem jutowym – w taki sposób sami wydajemy Państwu większe sadzonki i jesteśmy pewni, że jest to w pełni bezpieczne dla krzewów.

Jak sprawdzić czy tuja się przyjęła

Łatwo poznać, że tuja przyjęła się na nowym miejscu po tym, czy zachowuje swój kolor. Jeśli żywotnik ma kłopot z aklimatyzacją, na pewno da o tym znać swojemu właścicielowi – łuski staną się mniej intensywne, z czasem zaczną brązowieć. Młode żywotniki szybko przybierają zarówno wzwyż jak i wszerz. Jeśli proces wzrostu nie następuje, również może to świadczyć o tym, że sadzonka nie chce się przyjąć. Warto w takich sytuacjach sprawdzić, czy nasadzenie zostało wykonane prawidłowo.

Sadzenie tui

Pod względem kompozycyjnym ogrodów, tuje najbardziej elegancko prezentują się w ustawieniu zbiorczym – żywopłoty, szpalery, grupowe ustawienia na rabatach. Nie warto jednak patrzeć na te rośliny jedynie pod takim kątem – tuje, zwłaszcza Danice i Brabanty, wspaniale radzą sobie na skalniakach, pięknie je przyzdabiając. Jak jednak powinno się sadzić tuje, by stworzyły wymarzony żywopłot? Zależy to od gatunku żywotnika.

Jaka odległość od ogrodzenia

W przypadku wyboru tui szmaragdowej, która nie wymaga ścinania z boków, mogą Państwo zasadzić ją ok. 50-60 cm od ogrodzenia. Wiąże się to z tym, że tuje szmaragdowe nie wymagają podcinania z boków. Przeciwnie jest w przypadku Brabantów, które wymagają corocznej pielęgnacji nożycami. 60-centymetrowa odległość od ogrodzenia będzie w takim wypadku niewystarczająca – szybko i bujnie rozrastające się rośliny wkrótce zagrodzą Państwu przejście i ich przycinanie stanie się niemożliwe. Warto zatem zaplanować miejsce nasadzenia w odległości ok. metra od ogrodzenia.

Jaka odległość od domu sąsiada

Nie ma przepisów wyznaczających odległość nasadzeń żywotników od domu sąsiada. Pień krzewu winien być zasadzony na własnym gruncie, jednak jeśli decydują się Państwo sadzić krzewy z przeznaczeniem na żywopłot odgradzający, to warto zachować zasady adekwatne do ogrodzeń, czyli trzymać zarówno pień jak i gałązki z pędami w obrębie własnej posesji. Nasi klienci często zamierzają krzewami zwiększyć poczucie intymności we własnych ogrodach, dlatego wybierają większe sadzonki, które można sadzić bez skomplikowanych obliczeń dotyczących przyrostu krzewów, ponieważ tworzą one żywopłot od razu po zasadzeniu.

Jaka odległość od własnego domu

W jakiej odległości od własnego domu zasadzić tuję? Nie ma przepisów na ten temat. W obrębie własnej działki mogą Państwo umieszczać sadzonki zupełnie dowolnie. To, o czym warto pamiętać to szybki rozrost tuj. Wybierając miejsce nieopodal okna należy jedynie mieć świadomość, że krzew, który przez pierwsze 2-3 lata będzie uatrakcyjniał widok z okna, z czasem może stać się kłopotliwym dawcą cienia zwłaszcza w parterowych pomieszczeniach.